සෝස් - කරවල මාමයිට් සහ ජලය වකුගඩු රෝගීන්ට අහිතකරද?
රස කෑම වේලක් කන්න කව්ද අකමැති? මේ හැටි මහන්සි වෙවී, කාර්යය බහුල බව කියමින් මේ හැමෝම දඟලන්නේ වේලක්වත් බඩගින්නේ නොයිද කෑමවේල් සපුරා ගන්න තමයි. ඒත් හොඳ මොනවාද නරක මොනවාද කියලා තෝරා බේරා නොගත්තොත් ලෙඩ ගොඩක් හැදෙන්නේ අපටත් නොදැනීමයි. කෑමබීම පාලනය කිරීමක් ගැන වකුගඩු රෝගවලදී ඉස්මතු වී නොපෙනුණාට, රෝගයේ විවිධ අවස්ථාවල (stage) කෑම සහ බීම ගැන සැලකිලිමත් වෙන්නට සිදුවන බව දැනසිටීම වැදගත්.
මේ පිළිබඳව තොරතුරු ගෙන එන්නේ මහනුවර ශික්ෂණ රෝහලේ, වකුගඩු ඒකකයේ වකුගඩු රෝග පිළිබඳ විශේෂඥ වෛද්ය නිශාන්ත නානායක්කාර මහතායි.
“වකුගඩු රෝග අඩුවෙන්න වතුර වැඩිපුර බොන්න ඕනෑ. පාලනයකින් තොරව කෑම බීම ගන්න ඕනෑ කියලා බොහෝ දෙනා හිතනවා. ඇත්තෙන්ම එහෙම හිතුවට වරදක් නැහැ. නමුත් වකුගඩු රෝග වලදී කෑම බීම වලින් තරමක බලපෑමක් ඇතිවන බව අපි දැන සිටිය යුතුයි.
පලතුරු ආහාරයට ගැනීම ශරීරයට ගුණදායකයි. කාමරංගා වැනි පලතුරු ඇතැම් පුද්ගලයින්ට සුදුසු නැහැ. සුදුසු කාටද නුසුදුසු කාටද කියලා පැහැදිලිව වෙන්කර ගත නොහැකි වන්නේ ඒවාද අන්නාසි, තක්කාලි වැනි ආහාර මෙන් හිටිහැටියේ විිවිධ අසාත්මිකතා ඇති කළ හැකි ඉඩක් තිබෙන නිසයි. කාමරංගා වැඩිපුර ආහාරයට ගැනීමෙන් වකුගඩු ආශි්රත රෝග ඇතිවීමේ ඉඩක් තිබෙනවා.
වකුගඩු රෝගය පිළිබඳව හඳුනාගත් මුල් වකවානුවේදී සමබල ආහාර වේලක්, ජලය කැමති ප්රමාණයක් පානය කළාට වරදක් නැහැ. එහෙත් වකුගඩු රෝගයක් වැළඳීමෙන් පසුව, වකුගඩු රෝගයේ පියවර (Stage) අනුව, කෑම බීම පිළිබඳව අවබෝධ කරගත යුතුයි.
රුධිරයේ ප්රෝටීන් නිසා ඇතිවන තත්ත්වයන් පිළිබඳව අප මෙයට පෙර සාකච්ඡා කළද, ප්රෝටීන් සහිත ආහාර පිළිබඳව අප සාකච්ඡා කළේ නැහැ. සිරුරේ ශක්තිය නිපදවීම සඳහා ප්රෝටීන් විශාල ප්රමාණයක් අත්යවශ්ය වෙනවා. අපි ප්රෝටීන් ලබා ගන්නේ මස්, මාළු, කිරි, බිත්තර ආහාරයට ගැනීමෙන් වකුගඩු රෝගයක් ඇත්නම් හමනැති කුකුළු මස්, බිත්තර සුදුමද, මාළු ආහාරයට ගැනීමේ වරදක් නැහැ. ශරීරයේ බර මැනීමෙන් හෝ අතේ උඩ බාහුවේ වට ප්රමාණය මැනීමෙන් සිරුරේ ප්රෝටීන් ප්රමාණය පිළිබඳව දත්ත අනුමාන කරගත හැකියි. ප්රෝටීන්, අක්මාවේදී සහ ආමාශයේදී නයිට්රජන් අපද්රව්ය නිපදවනවා. නයිට්රජන් අපද්රව්ය අඩු වුණොත් වකුගඩුවලට වැඩ අඩුයි. නයිට්රජන් අපද්රව්ය වැඩිවුණොත් වකුගඩුවලට වැඩි වැඩ ප්රමාණයක් තිබෙනවා.
ජලය වකුගඩු රෝගියෙකුට නුසුදුසු වන්නේ Endstage renal failier පියවරේදීය. වකුගඩුවල ක්රියාකාරීත්වය ඉතා දුර්වල මට්ටමක ඇතිවිට තරලය පෙරා පිටකිරීම අපහසුයි. පාලනය නොකර වතුර බිව්වොත් වතුර එකතු වෙනවා. එහෙයින් වෛද්ය උපදෙස් මත පමණක් ජලය පානය කිරීම තීරණය කෙරෙනවා. ලුණු ආහාරයට ගන්නා ප්රමාණ මත සිරුරේ අභ්යන්තර ක්රියාවලිය ගැටලු සහගත තත්ත්වයක් ඇති කරනවා. ආහාරවලට අමතරින් යොදන ලුණු සහ ලුණු අධික ආහාර වැඩිපුර ආහාරයට ගැනීමෙන් සිරුරේ ලුණු ප්රමාණාත්මකව වැඩි වෙනවා. එය හානිකර අවස්ථා ඇතිවිය හැකියි.
ලුණු වැඩි වූ විට වතුර පිපාසය ඇතිවනවා පමණක් නොවෙයි, රුධිර පීඩනය වැඩිවීමටද ඉවහල් වෙනවා. ටින් කෑම, චීස්, කරවල, මාමයිට්, ලුණු දෙහි, සෝස් වර්ග, චට්නි, කල්තබා ගන්නා ආහාර ආහාරයට නිතර එකතු කිරීමෙන් ද හානිදායි වන්නේ වකුගඩු ආසාදනයට ලක්ව සිටින පිරිසටයි. එහෙයින්ම ලුණු සහිත ආහාර ද පමණ ඉක්මවා, විටින් විට ආහාරයට ගැනීම සුදුසු නැහැ.
ඕනෑම ආහාරයක් ගුණදායි බවින් මෙන්ම පමණ ඉක්මවා ගැනීමෙන් සිරුරට හානිදායිද වන බව සිතන්න.